کد مطلب:78285 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:354
سنت و سیره ی رسول الله (ص) چراغ روشن و مصباح فروزان هدایت است، فرا راه همه ی كسانی كه می خواهند اسلام را در عمل و قرآن را در زندگی انسان مشاهده كنند. هر كس كه بخواهد اجرای دقیق و صحیح احكام قرآن و اخلاق و امامت اسلامی را در صحنه ی عمل شاهد باشد، باید چشم و دل و اراده ی خود را به سنت رسول الله (ص) تسلیم كند. و بر صراط مستقیم اسلام آنگونه راه پیماید كه پیامبر خدا (ص) راه پیمود. بنابراین سنت و سیره ی رسول الله (ص) خود یكی دیگر از نورافكنهای روشن خدایی است، كه فرا راه امت اسلامی نصب شده است. ائمه ی اطهار علیهم السلام از عترت پاك و معصوم پیامبر اعظم (ع) نیز یكی دیگر از نورافكنهای روشن و تابناك خدایی است، كه بر سر راه امت اسلامی روشنای هدایت و سعادت و حمایت انسان را نثار می كند. روشنی و فروزندگی این نورافكن خدایی از روشنای قرآن و سنت رسول الله (ص) نشات گرفته است. تابندگی اندیشه، درخشندگی عمل و فروزندگی ایمان و علم ائمه ی اطهار در افق حیات امت اسلامی، به اراده ی و مشیت الهی، پس از پیامبر اكرم (ص) دیدگان همه ی شیفتگان ایمان و هدایت را به خود جذب كرده است. چهره ی روشن و سیمای تابناك عترت مطهر رسول الله [صفحه 101] (ص) در گذرگاه اعصار و قرون، آیات نور و حكمت و عرفان و سیاست و بصیرت را با گفتار و رفتار خود، در نهایت صراحت و صداقت برای امت اسلامی چنان تفسیر كرده اند، كه هیچ كس را بهانه ای برای گمراهی و انحراف از صراط مستقیم نیست. و بر اساس این حقیقت امام علی (ع) فرمود: «نورافكنهای خدایی نصب شده است». و پیامبر رحمت و هدایت كه درود و رحمت خدا بر او و خاندانش باد، در همین ارتباط فرمود: قد تركتكم علی البیضاء لیلها كنهارها لا یزیغ بعدی عنها الا هالك.[1]. «شما را در راهی روشن و آشكار ترك كردم، راهی كه شبش مانند روز آنست، از آن منحرف نمی شود مگر هلاك شونده». نكته مهم و شایان توجه در كلام امام علی علیه السلام این واقعیت تلخ و ناگوار است، كه امام به حضور گمراهان خود كام و جاه طلبی در میان مسلمانان اشاره می فرماید، كه ایشان سبب گمراهی و سرگردانی امت اسلامی در امر خطیر و مهم اطاعت شدند. و در حالی كه عترت رسول الله (ص) كه به دلالت قرآن و وصیت رسول الله پس از، پیامبر اكرم وصایت ایشان و امامت امت اسلامی به عهده ی آنان می باشد، امت اسلامی را از عترت معصوم پیامبر جدا كرده و به پیروی و اطاعت خویش فرمان دادند. و با این عمل ناشایست زمینه ی انحراف امت اسلامی را از صراط مستقیم [صفحه 102] امامت و ولایت اولیاء خدا و اوصیاء رسول الله (ص) فراهم آوردند. از این رو امام علیه السلام به همه ی مسلمانان هشدار می دهد، تا مگر زاویه ی انحراف را كه در آغاز ناچیز می نماید در هم كوبند و گرنه در آینده ای نه چندان دور و در گستره ی زمان، همین زاویه ی ناچیزی كه جدایی امت را از عترت رسول الله باعث شده، فاجعه ای عظیم و بلكه فجایعی خطرناك را در پی خواهد داشت، كه بر اثر آن حكومت امویان با جنایت وحشتناك كربلا و سلطنت عباسیان با شهادت و اسارت اوصیاء پیامبر خدا در تاریخ اسلام رخ می نماید. و با توجه به چنین آینده ی تلخی كه در انتظار مسلمانان ثانیه شماری می كند، امام با بیانی ملامت بار و توبیخ آمیز، امت اسلامی را مخاطب قرار داده و فریاد می زند: ... فاین یتاه بكم؟ بل كیف تعمهون و بینكم عتره نبیكم؟! «... پس چگونه شما را حیران می كنند؟ و در حالی كه عترت رسول الله در میان شما است، چرا خود را به كوری زده اید؟». نادانی و بی خبری و غفلت برای هر انسانی گناهی بزرگ و خطری عظیم است، چندانكه همین جهل و غفلت می تواند، او را به پست ترین حضیض حیوانیت و ذلت فرو كشد. با اینهمه بدتر از این مصیبت برای هر انسانی، این بیچارگی و حماقت است كه حقیقت را دریافته و واقعیتهای تلخ و شیرین زندگی را لمس كرده باشد و با این حال تجاهل كند و اظهار نا آگاهی و بی خبری بنماید. فاجعه ای كه امت اسلامی پس از رحلت پیامبر خدا (ص) گرفتار آن شده بود و امام علی علیه السلام از آن رنج می برد و بر سر آنان فریاد هوشیاری و بیداری می كشید، این مصیبت تلخ و ناگوار بود [صفحه 103] كه آنان عترت رسول الله و اوصیاء معصوم وی را می دیدند و می شناختند و با این حال در رابطه با فاجعه ی خطرناكی كه شكل گرفته بود، سكوت كرده و خود را به بی خبری و كوری زده بودند. پست ترین افراد نزد خدا و منفورترین انسانها در میان مردم، حیوانهای انسان نمایی هستند كه كتمان و پایمالی حق را از سوی افرادی خودكام و خودخواه مشاهده می كنند و با اینكه از دیدگاه شریعت مسئولیت برخورد و اعتراض دارند، با این حال تجاهل كرده و در برابر این فاجعه سكوت می كنند. آنچه كه امام علیه السلام را برمی انگیزد تا ریشه های فتنه و فساد را بخشكاند و اسباب و انگیزه های انحراف از حق و تبدیل مساله ی امامت به خلافت را برای امت اسلامی در هر عصری معرفی كند، وظیفه ی شرعی و مسئولیت هدایت و حمایت از امت اسلامی است، كه از سوی خدا و پیامبرش به عهده ی وی گذاشته شده بود. و به همین دلیل امام علیه السلام مسلمانان را مخاطب قرار داده و با بیانی تند و محرك بر سرشان فریاد می كشد: فاین یتاه بكم؟ بل كیف تعمهون و بینكم عتره نبیكم؟! و هم ازمه الحق و اعلام الدین و السنه الصدق، فانزلوهم باحسن منازل القرآن، وردوهم ورود الهیم العطاش. «پس چگونه شما را سرگردان می كنند؟ و در حالی كه عترت رسول الله در میان شماست، چرا خود را به كوری زده اید؟ عترت پیامبر (ص) رهبران حق، راهنمایان دین و زبان حقیقت و راستی می باشند. خاندان پیامبر را در بالاترین و نیكوترین پایگاههای [صفحه 104] قرآن بیابید و مانند حیوانات تشنه كه به سوی آب می شتابند، به آنها روی آورید (مقصود اینستكه از چشمه های جوشان علوم اهل بیت پیامبر (ص) بهره مند شوید)». در این بخش از سخنان امیر پرهیزگاران، زیباترین و حقیقی ترین توصیفها از عترت پیامبر اكرم (ص) شده است. وصفی كه امام علیه السلام از ائمه ی اطهار علیهم السلام كرده، یادآور سیره پیامبر خدا در هویت و شخصیت و روش زندگی و آئین هدایت پیشوایان دین است و چنین توصیفی در كلام امیرالمومنین درباره ی احدی جز خاندان رسول الله و گاه در بیان شخصیت برخی از پیامبران صاحب كتاب دیده نشده است. زیبائی كلام و حقیقت و رسایی بیش از حد سخن امام تامل و دقت بیشتری را می طلبد، تا از این رهگذر معرفت شخصیت امامان دینی از زبان امام علی (ع) برای پیروان و شیفتگان ایشان فراهم آید. امام علیه السلام در معرفی ائمه ی اطهار فرمود: هم ازمه الحق. (ایشان رهبران حق می باشند). اسلام دین حق و قرآن كتاب حقیقت است، و همه ی جهاد و همت و پایداری پیامبر اكرم (ص) در دوران حیات و زمان رسالتش در جهت اعلای كلمه ی طیبه ی حق و استقرار امامت و حكومت حق صرف شده است. بنابراین پس از عروج ملكوتی حضرت ختمی مرتبت رسول الله اعظم، می باید كه امامت حكومت حق و عدل اسلامی، به امام منصوب از سوی حق تعالی و پیامبر بر حق او تفویض شود. و امام حق، امامی است كه هرگز در برابر بت كه باطل محض است سجده نكرده و از آغاز حیات مباركش [صفحه 105] در برابر حق تعالی چهره ی بر خاك سوده باشد. امام حق، امامی است كه همه ی هستی و حیاتش مومن به حق است و باید كه عملكرد او در دوران زندگی شاهد صادق این حقیقت باشد. امام حق، چهره ی روشن و شخصیت آسمانی و بزرگواریست، كه اندیشه، اراده، زبان و عمل او بر پایه ی حق است و در تمامی روزگار حیاتش به حق اندیشیده، اراده ی حاكمیت حق كرده، از حق سخن گفته و در جهت حمایت از حق و استقرار حكومت حق قیام و جهاد كرده است. امام حق، امامی است كه لحظه ای میان او و حق جدایی نبوده، محبوب حق است و مدافع از حریم مبارك حق، چندانكه همه ی هستی و زندگیش را برای حاكمیت حق سرمایه گذاری كرده و در همین ارتباط به شهادت رسیده است. در اندیشه ی دینی و در نگرش و اعتقاد مذهبی، حقیقت ناموس شریعت الهی است، بنابراین پیروان شرایع آسمانی و ادیان الهی وظیفه دارند، كه امامت احدی را گردن ننهند، مگر كسانی را كه مومن به حق، امام حق، تایید شده ی از سوی حق تعالی و منصوب از جانب پیامبر حق گوی باشند. و در تاریخ اسلام و به شهادت عملكرد و سیره ی عترت معصوم رسول الله، غیر از خاندان مطهر پیامبر خدا (ص) احدی این ویژگیها را دارا نیست. و به همین دلیل قاطع امیرالمومنین علی (ع) عترت پیامبر را رهبران حق و پیشوایان حق پرست و حق طلب معرفی می كند. چرا كه عترت معصوم پیامبر (ص) حتی برای لحظه ای به خدا شرك نورزیده اند، و همواره در جهت حاكمیت فلسفه توحید و فرهنگ زندگیساز یكتاپرستی علیه همه ی مشركین و مظاهر شرك، اگر چه در لباس اسلام و صورت مسلمانی، مبارزه [صفحه 106] كرده اند. در اثبات حقانیت عترت رسول الله (ص)- اگر چه از بدیهیات است- همین بس كه هیچیك از مخالفان و حتی دشمنان ایشان انكار حقانیت آنان را نكرده و بلكه در ارتباط با حق پرستی، حق جوئی و حق گویی آنها بسیار سخن گفته اند. توصیف دیگر امام (ع) از اهل بیت رسول الله (ص) اینستكه: ... و اعلام الدین و السنه الصدق. (عترت پیامبر راهنمایان دین و زبان حقیقت و راستی می باشند) از ظهور اسلام تا امروز و از امروز تا نهایت تاریخ و پایان روزگار، همه ی انسانهای آگاه و آزاده و حقیقت طلب كه در جستجوی سعادت و در آرزوی آشنایی با شریعت رهایی بخش و زندگیساز الهی تلاش می كنند، باید كه امامت و رهبری عترت پیامبر اسلام (ص) را از جان و دل پذیرا شوند. چرا كه ایشان آیات حق و نشانه های زنده و مجسم آیات قرآن كریم می باشند و سیره ی زندگانی و برنامه ی حیات خاندان پیامبر اكرم (ص) بهترین راهنما و شایسته ترین الگوی هدایت برای شیفتگان دین و آرزومندان حقیقت و فضیلت است. راه و روش زندگی اهل بیت مطهر رسول خدا بر اساس شریعت الهی و بر پایه ی حق و عدل استوار می باشد و به همین دلیل آنان بهترین رهبران و شایسته ترین راهنمایان به سوی خدا و قرآن، در گستره ی زمان و مكان، برای همه ی نسلها می باشند. سخنان حكمت آمیز عترت پیامبر اكرم بیانگر راستی، درستی، حقیقت و بیان آنها صادقانه ترین پیام هدایت و ارشاد برای آفریدگان حق تعالی [صفحه 107] است. راستی در كلام آنها جان می گیرد، صداقت در گفتار ایشان جلوه می كند و كذب و ناراستی با سخنان حق و صدق ایشان می میرد. گفتار حقیقت بیان عترت مطهر و معصوم پیامبر خدا (ص)، جلوه گاه نهایی صدق و نمایشگر حقیقی راستی و درستی است و بالاترین حد حكمت در كلام ایشان جلوه كرده است. از ویژگیهای سیره ی خاندان پیامبر (ص) اینستكه مجموعه ی گفتار و سخنان آنها در تاریخ ثبت شده و باقی است و در نتیجه هر كس كوچكترین نشان خلاف و كذب را در گفتار آنها می تواند پیدا كرده و اعتراض كند، ولی مطالعه ی تاریخ و جستجو در آثار و گفتار مخالفان عترت پیامبر (ص) خلاف این را ثابت می كند. چرا كه در آثار باقیمانده از مخالفان خاندان معصوم پیامبر نه تنها- خدای ناخواسته- نشانی از كذب گفتار ایشان نیست، بلكه همگان در نهایت صراحت به صداقت و حقیقت و حكمت سخنان ائمه ی اطهار علیهم السلام اعتراف كرده و زبان عترت رسول الله را زبان صدق و راستی و درستی شناخته و معرفی كرده اند. فانزلوهم باحسن منازل القرآن، وردوهم ورود الهیم العطاش. «عترت پیامبر را در بالاترین و نیكوترین پایگاههای قرآن بیابید و مانند حیوانات تشنه كه به سوی آب می شتابند، به سوی آنها روی آور شوید». بالاترین و نیكوترین پایگاههای تعالی و تكامل قرآن، جایگاه عترت معصوم پیامبر خدا است، زیرا لحظه، لحظه ی زندگی و گام به گام حركت ایشان در دوران حیات پر فیض و بركتشان، هماهنگ با اسلام و سازگار با [صفحه 108] قرآن و سنت رسول الله است. فروغ تابناك آیات مباركات قرآن همواره در اراده، اندیشه، كلام و عمل خاندان مطهر پیامبر متجلی است، چندانكه گویی قرآن در حیات عینی، جلوه ی مثالی و چهره ی عملی خود، تنها در سیره ی روشن و مفید و هدایت بخش آنان جلوه كرده، و سیمای حقیقی خویش را نمایان كرده است. همه آنهایی كه شیفته ی اخلاق اسلامی، مشتاق شناخت تربیت اسلامی و خواهان تعالی روحی و جلوه ی آن در حیات بشری هستند، باید گمشده و مطلوب خود را در زندگانی و تاریخ حیات عترت معصوم رسول خدا (ص) جستجو كنند. به بیان حق و منطق گویا و رسای امیرمومنان و امام پرهیزگاران حضرت علی علیه السلام، عالی ترین و نیكوترین جایگاه تربیت قرآن و شكوهمندترین مقام تعالی و ترقی و فلاح كتاب خدا را، عترت رسول الله احراز كرده و به دست آورده اند. و چنین است كه در ایمان و عمل به قرآن، در گستره تاریخ اسلام و در میان همه ی گرویدگان به قرآن، كسی بر آنها سبقت نگرفته است. از این رو و بر اساس این واقعیت انكارناپذیر، امام علیه السلام امت اسلامی و همه ی شیفتگان فضیلت و شرف را، به توسل و پیروی و اطاعت از عترت پیامبر (ص) فرمان داده و راز پیروزی را در روی آوری به ایشان می داند. امام علی (ع) عقیده دارد كه عطش عشق به اسلام و تربیت قرآنی و تعالی روحانی انسانها، تنها در سایه ی نوشیدن از چشمه ی علوم، اخلاق و حكمت متعالی عترت پیامبر اكرم (ص) سیراب می شود. و سرشاری از آبشار خروشان علوم و حقایق قرآنی، تنها به وسیله ی تمسك و توسل به [صفحه 109] دامان هدایت و حمایت خاندان پیامبر خدا (ص) امكان پذیر است. و از آنجا كه امام علی (ع) مسئوولیت هدایت امت اسلامی را برای همیشه ی تاریخ عهده دار است، به همه ی امت اسلامی فرمان می دهد، تا مانند حیوانات تشنه كه با شوق و سرعت به سوی آب می شتابند، برای راه یابی و برخورداری از هدایت حقیقی به سوی عترت مطهر و معصوم رسول الله بشتابند. چرا كه نور هدایت در دیدگان، راز سعادت در كلام و كلید رستگاری دو سرای در دست با كفایت و پر بركت آنان است. عترت معصوم رسول الله (ص) كه از سوی حق تعالی و بر اساس وصیت پیامبر خدا امامت امت اسلامی را عهده دار می باشند، همه امام حق و پیشوای هدایت برای جمهور انسانها در همه ی روزگارانند. خاندان پیامبر اكرم (ص) كه آئینه دار وحی الهی، گنجینه های پر بهای علم و حكمت حق تعالی، امامان و امینان خدای متعال در زمین و پرچمداران حمایت و هدایت انسانها برای همیشه ی تاریخ می باشند، با رهبران ره بر و زمامداران خودكام و خودسر، كه در سایه ی شمشیر و شكنجه رهبری مردم را غصب كرده اند، برابر و قابل مقایسه نیستند. امام علیه السلام در نامه ای كه به محمد بن ابی بكر می نویسد، در حالی كه وی امارت و حكومت مصر را از سوی امام عهده دار است، چنین می فرماید: ... صل الصلوه لوقتها الموقت لها و لا تعجل وقتها لفراغ و لا توخرها عن وقتها لاشتغال. و اعلم ان كل شی ء من عملك تبع لصلاتك.... [صفحه 110] فانه لاسواء امام الهدی و امام الردی و ولی النبی و عدو النبی.[2]. «... نماز را در زمان تعیین شده بخوان و به دلیل فراغت از كار زودتر از وقت آن را مخوان و نیز به خاطر فراوانی كار، نماز را به تاخیر نینداز... همانا امام هدایت و رستگاری با پیشوای گمراهی و پستی برابر نیست و دوستدار پیامبر اكرم (ص) با دشمن او یكسان نمی باشد». در ارتباط با استقرار حكومت حق و عدل از سوی امام حق، علی علیه السلام، معتقد است كه اقامه ی فرمان خدای متعال- اقامه ی حكومت قسط و عدل و حق- در میان انسانها هنگامی میسر است، كه امام جامعه بر اساس وظیفه ای كه دارد از حق دفاع كرده و در اجرای آن قدرت و قاطعیت بكار برد. این حقیقت در كلام حكمت آمیز امام علیه السلام، به صراحت و روشنی بیان شده تا فرمان قاطع و محكمی باشد، برای همه ی رهبرانی كه می خواهند براساس حق و عدل بر مردم حكومت كنند و از باطل و ناراستی و كژی بدور باشند، آنجا كه فرمود: لا یقیم امر الله سبحانه الا من لایصانع و لا یضارع و لا یتبع المطامع.[3]. «فرمان خدای سبحان اجرا نمی شود، مگر به دست كسی كه در اجرای حق سازشكاری نكند. و در اجرای حق مانند اهل باطل از خود ضعف نشان ندهد و با پیروی از هوسهای نفسانی حق را پایمال نكند». بر اساس آنچه كه امام علی (ع) برای استقرار حكومت حق و قسط ضروری و حتمی می داند، امامت امت اسلامی و وصایت و خلافت پیامبر [صفحه 111] خدا را هر كسی نمی تواند عهده دار شود. و اگر در گذرگاه زمان پس از عروج ملكوتی پیامبر به ملكوت اعلی، افرادی بر اساس طرحها و نقشه هایی برخاسته از تزویر و دسیسه و فریبكاری بر جایگاه امامت امت نشسته اند، غاصبانی هستند كه حق حتمی اوصیاء حق رسول الله را به ستم پایمال كرده اند و بی هیچ گمان شایستگی رهبری و صلاحیت امامت امت اسلامی را دارا نبوده اند. امام علیه السلام در یكی از خطبه های نهج البلاغه ویژگیها و صلاحیتهای امامت را چنین بیان می فرماید: ایها الناس! ان احق الناس بهذا الامر اقواهم علیه و اعلمهم بامر الله فیه. فان شغب شاغب استعتب، فان ابی قوتل.[4]. «ای مردم! سزاوارترین افراد به این امر (خلافت پیامبر و امامت امت اسلامی) كسی است كه از همه- در تدبیر و سیاست- تواناتر و- به احكام الهی- داناتر باشد. بنابراین اگر آشوبگری در این ارتباط آشوبگری كند، نخست باید از او خواست تا به حق تسلیم شود و اگر نپذیرفت باید كشته شود». به گواهی تاریخ و شهادت همه ی آنها كه حق عترت پیامبر را در رابطه با امامت امت غصب كرده اند، امام علی و فرزندان معصوم او در تدبیر و سیاست حكومت، از همه ی مردم تواناتر و در رابطه با احكام الهی و حقایق و اسرار قرآن، از همه ی مردم داناتر بوده و به همین دلیل ویژگیها و شرایط لازم را برای امامت امت دارا بوده اند. امام علی (ع) در یكی از خطبه های [صفحه 112] نهج البلاغه فضایل و كرامتهای نفسانی عترت رسول الله (ص) را همراه با جایگاه و مقام ایشان در اسلام و در میان امت اسلامی بیان فرموده است. اندكی تامل و كنكاش در صفات و ویژگیهای اهل بیت عصمت و طهارت پیامبر اكرم (ص)، صلاحیت حتمی و شایستگی قطعی ایشان را در امر امامت امت و وصایت رسول الله (ص) روشن و آشكار می كند.
قرآن كتاب خدا و نامه ی هدایت انسانها به فرموده ی پروردگار «نور» است. و هر انسانی كه در ظلمات شرك، كفر، جهل، نفاق، گناه و هوس گرفتار باشد، با توسل و ایمان و روی آوری به قرآن از روشنای زوال ناپذیر آن بهره مند شده، و به صراط مستقیم توحید هدایت می شود.
صفحه 101، 102، 103، 104، 105، 106، 107، 108، 109، 110، 111، 112.